Deze week een moeilijk en emotionele blog over iets wat mij al de hele week bezig houd. Een lastig onderwerp wat maar niet uit mijn hoofd gaat en zo belangrijk is dat ik het ter spraken wil brengen. Ik realiseer me dat menigeen hier niet mee geconfronteerd wil worden, toch moet ik hier over schrijven omdat het zo belangrijk is.
Vorige week sprak ik een vriendin over een super ingewikkelde zaak. Ze was getuigen geweest van hoe een vader zijn dochter hardhandig in de houdgreep pakte en een paar rake klappen uitdeelden in haar gezicht. Ze wist niet zo goed raad met de situatie en vroeg om advies.
Nu heb ik meer dan 20 jaar werkervaring in de jeugdhulpverlening waarvan meer dan 10 jaar met slachtoffers van (seksueel) geweld in afhankelijkheidsrelatie en toch raken deze verhalen me keer op keer.
Mijn eerste reactie is om door te vragen opzoek naar een logische verklaring. De grenzen tussen opvoeden en daarbij moeten corrigeren, de frustratie en onmacht die iedere ouder wel een keer ervaart en huiselijk geweld kunnen soms flinter dun zijn. Ergens hoop ik, ondanks dat het natuurlijk afschuwelijk is dat je je eigen kind slaat, maar dat er een logische verklaring is. Dat het allemaal wel meevalt. Ik hoor mezelf vragen stellen, doorvragen bijna een logische verklaring ontfrutselen.
Beiden zijn we zo verslagen en geraakt dat we een verlammend gevoel krijgen en eerlijk tegen elkaar zeggen. Ik zou willen dat het niet waar is, maar we moeten er wel wat mee.
Ik ben verbaasd over mijn eigen reactie na zoveel jaren in de hulpverlening en zoveel verhalen van jongeren te hebben gehoord bekruipt ook bij mij het gevoel van ik wil niet dat dit waar is. Er valt een stilte en ik haal een paar keer diep adem. En een aantal jongeren komen op in mijn gedachten.
Het is niet aan ons om te oordelen maar ik vertel mijn vriendin wel dat ik vind dat ze de plicht heeft om te melden. Meer dan 20 jaar heb ik jongeren horen vragen, maar heeft dat echt niemand iets gezien. De buurvrouw / juf / ouders van vriendinnen moeten toch iets gemerkt hebben. Waarom heeft niemand iets gedaan. Ik heb ze jaren lang uitgelegd dat mensen het moeilijk vinden zolang ze het niet zeker weten om te melden, of iets anders te doen. Mensen vaak bang zijn om vals te beschuldigen, de gevolgen niet kunnen overzien en dan soms liever wegkijken. De signalen zijn soms heel indirect en als je het niet gelijk kunt oplossen zijn sommige mensen bang dat ze de situatie alleen maar erger maken.
Ik vraag mijn vriendin waarom zij niet gelijk gereageerd heeft, hem aangesproken, tegen hem geschreeuwd of om hulp gebeld. Maar zij legt mij ook heel eerlijk uit dat zij en nog andere die er bij waren. Zo overdonderd waren dat het verlammend werkte en iedereen dood stil werd om vervolgens net te doen als of er niets gebeurd was. Hoe vreemd zo’n moment werkt en dat je bijna aan jezelf gaat twijfelen of je het wel echt gezien hebt. Je wil gewoon niet dat het waar is en je wil zeker geen toeschouwer daarvan zijn. Ook zij had de wens om het te vergeten, maar dat kan ze niet.
Ik bespreek met haar hoe groot de gevolgen zijn voor slachtoffers van huiselijk geweld en hoe belangrijk erkenning is in het verwerkingsproces. Nu denk ik niet dat wij allemaal de hulpverlener moeten gaan uithangen, of onze vermoedens maar van de daken moeten schreeuwen, maar ik schrijf deze blog om erkenning te geven aan hoe moeilijk je het kunt vinden om te melden, maar a.u.b. Doe het toch! Bel met veilig thuis. Bespreek je zorgen, vermoedens of de dingen die je gezien hebt. Zij zijn professionals die het verder kunnen uitzoeken en oppakken.
Ik schrijf deze blog ook uit erkenning voor de vele jongeren waarmee ik heb mogen werken. Niets doen is geen optie! Dat heb ik van hen geleerd. Ik ben ook als adviseur betrokken geweest bij stichting Skip. (Seksueel kindermisbruik in instellingen en pleeggezinnen). Hier werkte is samen met volwassenen veelal tussen de 50 en de 70 die allemaal in hun kindertijd misbruikt waren, maar nog steeds stelde zij mij de vraag: “had echt niemand iets in de gaten. Velen van hen hebben nu hun oude dossiers opgevraagd en het steunt hen als daarin iets staat van een vermoeden, dat geeft hen na al die jaren nog steeds een gevoel van erkenning. Melding maken is dus echt belangrijk!
Een ander belangrijk punt wat ik graag met jullie wil delen is bijna iedere jongeren waarmee ik gewerkt heeft verteld hoe belangrijk het voor hen was dat zij in hun kinder / jeugd jaren volwassen zijn tegen gekomen waar zij zich gezien, erkent en welkom hebben gevoeld. Een volwassenen die aandacht voor hen had. Aardig was, een praatje met hen maakte, complimenten gaf en stimuleerde. Soms was het de sportcoach, soms een familielid, soms een ouder van een vriendje, maar de warmte en hartelijkheid van deze mensen maakte voor hen de vervelende situatie thuis draagbaar was.
Er zijn dus twee dingen die je kunt doen. Maak melding bij veilig thuis en zorg dat het kind / de jongeren bij jou in ieder geval een fijne tijd heeft.
De grens tussen opvoeden, onmacht en macht is soms zo dun. Oordeel en veroordeel niet, maar maak het onderwerp bespreekbaar en meld bij veilig thuis.
Namaste Linda